"Η σοφία του γονέα" Robin Sharma

Ένα ακόμα βιβλίο του Robin Sharma που με εντυπωσίασε. Σε αυτό το βιβλίο δίνονται χρήσιμες συμβουλές για το πώς μπορεί κάθε γονιός να καλλιεργήσει τη νοοτροπία του νικητή στο παιδί του. 

Το βιβλίο έχει για πρωταγωνίστρια του μια γυναίκα που εργάζεται πολλές ώρες κι έτσι τα παιδιά της την βλέπουν για πολύ λίγο. Κάποια μέρα σε ένα αεροπορικό επαγγελματικό ταξίδι γίνεται ένα ατύχημα και πεθαίνουν κάποιοι συνεργάτες της. Μέσα στο νοσοκομείο που νοσηλεύεται εμφανίζεται ένας μοναχός, που δεν είναι άλλος από τον αδερφό της. Ο αδερφός της ήταν ο πρωταγωνιστής στο βιβλίο του Sharma: "Ο μοναχός που πούλησε τη Ferrari του". Ήταν δικηγόρος που μετά από ένα καρδιακό επεισόδιο αποφάσισε να τα πουλήσει όλα και να επισκεφθεί την Ινδία ώστε να γίνει μοναχός. Το όνομα του είναι Τζούλιαν Μαντλ. Ο μοναχός αυτός μέσα από τις συμβουλές του αλλάζει όλη τη ζωή της πρωταγωνίστριας. 

Πιο συγκεκριμένα χρησιμοποιεί πέντε αρχές για τον οικογενειάρχη ηγέτη. Αυτές οι αρχές είναι οι ακόλουθες: 

1) Η ηγεσία στη ζωή ξεκινά από την ηγεσία στο σπίτι 

Το κεφάλαιο ξεκινά με δύο σημαντικές απόψεις, που τα αναφέρω στη συνέχεια:

Μακάρι να μου είχε πει κάποιος πριν από είκοσι 

δύο χρόνια ότι θα έβρισκα το παντοτινό νόημα

της ζωής μου στη διαμόρφωση των αξιών 

των παιδιών μου, και όχι στην επαγγελματική 

μου επιτυχία

Ραβίνος Χάρολντ Κούσνερ

Αν τα παιδιά μεγάλωναν σύμφωνα 

με τις πρώιμες ενδείξεις, θα έπρεπε να είχαμε 

μόνο ιδιοφυΐες.

Γκαίτε

Σε όλο το υπόλοιπο κεφάλαιο περιγράφονται οι απόψεις του Τζούλιαν, μέσω της συζήτησης που κάνει με την αδερφή του, στο γραφείο της. Συνοψίζω τα κυριότερα σημεία που θεωρώ ότι χρειάζεται να τα ακολουθήσει κάθε γονιός: 

• Είναι καλύτερο να είσαι λιοντάρι για μια μέρα παρά πρόβατο για όλη σου τη ζωή 
• Πέρα από το φόβο βρίσκεις την ελευθερία. (Με άλλα λόγια όταν σταματάς να φοβάσαι ξεκινά η ιδανική ζωή σου). 
• Οι σύγχρονοι άνθρωποι είναι σκιά του εαυτού τους. Στο τέλος της ημέρας γυρίζουν από τη δουλειά με τις άμαξες της θλίψης, σέρνονται μέχρι το σπίτι τους, μιλούν με το ζόρι στην οικογένειά τους και τους παίρνει ο ύπνος στην πολυθρόνα. Αυτοί οι άνθρωποι ζουν μισές ζωές.
• Μην ξεχνάς ποτέ ότι το καλύτερο δώρο που μπορείς να κάνεις στα παιδιά σου είναι να περνάς χρόνο μαζί τους.
• Ο καλύτερος τρόπος για να εμπνεύσεις τα παιδιά σου, ώστε όταν μεγαλώσουν να γίνουν όπως ονειρεύεσαι, είναι να γίνεις εσύ το πρότυπό τους. 
• Πάρα πολλοί γονείς ζουν μέρα με τη μέρα χωρίς καμία αίσθηση προσανατολισμού στη ζωή τους. Αντί να ζουν όπως επιλέγουν εκείνοι, αφήνουν τη ζωή τους στην τύχη, ελπίζοντας ότι όλα θα πάνε καλά. 
• Η σαφήνεια προηγείται της βαθιάς γνώσης. 
• Σε ό,τι επικεντρώνεσαι στη ζωή, αυτό αυξάνεται και ό,τι σκέφτεσαι διευρύνεται. Και σε ό,τι αφιερώνεις την προσοχή σου, γίνεται πιο σημαντικό. 
• Η αντίληψη προηγείται της αλλαγής.  
• Για να γίνουν ηγέτες στη ζωή τα παιδιά πρέπει να διαβάζουν κάθε μέρα.
• Όσο πιο σκληρή είσαι με τον εαυτό σου, τόσο πιο επιεικής θα είναι η ζωή μαζί σου. Και όσο αυστηρότερη είσαι με τον εαυτό σου, τόσο πιο ελαστική θα είναι η ζωή μαζί σου. 
• Αν δεν επιλέγεις το εύκολο, αλλά προτιμάς τις δραστηριότητες εκείνες που η καρδιά σου σου λέει ότι είναι οι σωστές, θα οδηγείσαι πάντοτε στην οικογενειακά ζωή των ονείρων σου. 
• Το περιβάλλον σου διαμορφώνει τη σκέψη σου. (Για αυτό το λόγο έκλεισα την τηλεόραση και προτιμώ να διαβάσω ένα βιβλίο. Κι αυτό προτείνει κι ο μοναχός)
• Και να θυμάσαι, το ότι είσαι γονιός σημαίνει ότι είσαι ηγέτης. Η ηγεσία δεν είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της γενικής διευθύντριας. Είτε εργάζεσαι σε μια αίθουσα συνεδριάσεων όπως αυτή, είτε στο σπίτι ως γονιός πλήρους απασχόλησης, είσαι ηγέτης. 

2) Σταματήστε να επιπλήττετε το παιδί και αρχίστε να διαπλάθετε τον ηγέτη

Αυτό το κεφάλαιο ξεκινά με τις ακόλουθες απόψεις:

Να το έχετε σαν κανόνα, αν είναι δυνατόν,

κάθε βράδυ που ξαπλώνετε στο κρεβάτι 

να μπορείτε να πείτε: "Σήμερα, έκανα

έναν άνθρωπο τουλάχιστον λίγο σοφότερο,

λίγο πιο χαρούμενο ή λίγο καλύτερο".

Τσαρλς Κίνγκσλεϊ

Δεν αγάπησα αρκετά. Ήμουν τόσο

απασχολημένη να προετοιμάζομαι για τη ζωή,

που η ζωή με προσπέρασε αρμενίζοντας

δίπλα μου, αθόρυβα και γοργά

Λορίν Κάρυ

Σε αυτό το κεφάλαιο αναφέρεται επίσης και η άποψη του Μαχάτμα Γκάντι: "Τα τρία τέταρτα της δυστυχίας και των παρεξηγήσεων του κόσμου θα εξαφανίζονταν αν μπαίναμε στη θέση των αντιπάλων μας και κατανοούσαμε τις απόψεις τους". Στο κεφάλαιο ο Τζούλιαν συμβουλεύει την αδερφή του, στο εξοχικό τους σπίτι:

• Πραγματική ηγεσία είναι να επαινείς τους ανθρώπους και όχι να τους επικρίνεις.
• Προτού σε βοηθήσει κάποιος, πρέπει πρώτα να αγγίξεις την καρδιά του. 
• Η πραγματική και μακροχρόνια ευτυχία προέρχεται από τη σταδιακή συσσώρευση όμορφων αναμνήσεων και ξεχωριστών στιγμών. 
• Και να θυμάσαι ότι ο καλύτερος τρόπος για να πετύχεις πραγματικά στη ζωή είναι να δείχνεις πραγματική καλοσύνη. 
• Μην ξεχνάς ότι η συμπεριφορά που επιδοκιμάζεται είναι αυτή που επαναλαμβάνεται.
• Ο ειλικρινής έπαινος είναι ένα από τα ισχυρότερα κίνητρα για την ανθρώπινη καρδιά, αλλά παρόλα αυτά σπάνια τον χρησιμοποιούμε. 
• Οι καλοί γονείς ανταμείβουν τις καλές αποτυχίες. 
• Πρωταρχικό σου καθήκον ως γονιός είναι να χτίζεις εμπιστοσύνη.
• Να κρατάς τις υποσχέσεις σου και να μένεις πιστή στις δεσμεύσεις σου.
• Όσοι κρατούν τις υποσχέσεις τους, κερδίζουν σε αξιοπιστία. 
• Η συμπεριφορά σου ως γονιός προκαθορίζει τη ζωή των παιδιών σου.

3) Βοήθησε το παιδί σου να εστιάσει στα δυνατά και όχι στα αδύνατα σημεία του

Αυτό το κεφάλαιο ξεκινά με τα ακόλουθα κείμενα:

Εκεί μακριά στο φως του ήλιου βρίσκονται 

οι υψηλότερες φιλοδοξίες μου. Ίσως να μην

τις φτάσω, αλλά μπορώ να σηκώσω το βλέμμα μου 

και να δω την ομορφιά τους, να πιστέψω

σ' αυτές και να προσπαθήσω να τις εκπληρώσω.

Λουίζα Μέι Άλκοτ

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τους περισσότερους

δεν είναι να βάλουν έναν υψηλό στόχο

και να αποτύχουν, αλλά να βάλουν έναν στόχο τόσο

ασήμαντο που να τον επιτύχουν.

Μιχαήλ Άγγελος

Σε αυτό το κεφάλαιο δίνονται σημαντικές συμβουλές από τον Τζούλιαν στην αδερφή του, μέσα στο χώρο ενός μουσείου:

• Οι περισσότεροι περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους εστιάζοντας στα αδύνατα και όχι στα δυνατά τους σημεία. Έτσι, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν συνδέονται ποτέ με το μεγαλείο που έχουν καθήκον να ανακαλύψουν. 
• Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η εξειδίκευση σε έναν τομέα. 
• Θεωρούσαν ότι απώτερος σκοπός της ζωής είναι να εκφράσουμε τα μεγαλύτερά μας χαρίσματα με τρόπο που θα πρόσθετε αξία στον κόσμο και θα τον έκανε καλύτερο. 
• Το μυστικό για να κυριαρχήσεις στη ζωή είναι να καταβάλεις κάθε δυνατή προσπάθεια για να πραγματοποιήσεις το όνειρό σου. 
• Στη ζωή η ευδαιμονία δεν πηγάζει από τη συσσώρευση αγαθών αλλά από την αυτοπραγμάτωση. 
• Η ευτυχία δεν πηγάζει από την κτήση, αλλά από την ύπαρξη. 
• Σταμάτα λοιπόν να προσπαθείς να αποκτήσεις περισσότερα στη ζωή και προσπάθησε να γίνεις περισσότερα. Εκεί βρίσκεται η μακρόχρονη ευτυχία.
• Σκοπός της ζωής είναι μια ζωή που να έχει σκοπό. Για να είσαι όμως σε θέση να προσθέσεις πραγματική αξία στις ζωές των άλλων και να συνεισφέρεις στον κόσμο όσο το δυνατόν περισσότερο, πρέπει πρώτα να ανακαλύψεις ποια είσαι. 
• Δεν πρέπει να πάψουμε να εξερευνούμε. Και απώτερος σκοπός όλης μας της εξερεύνησης θα είναι να καταλήξουμε πίσω στο μέρος απ' όπου ξεκινήσαμε και να το γνωρίσουμε για πρώτη φορά. 
• Ο δρόμος που οδηγεί σε μια εκπληκτική ζωή περνάει από την αυτοεξέταση, τη συνειδητοποίηση των σπουδαιότερων δυνατοτήτων μας και την κατανόηση του ποιοι πραγματικά είμαστε. Έπειτα, οπλισμένοι με την απαραίτητη αυτή γνώση, μπορούμε να βγούμε στον κόσμο και να κάνουμε αυτό που είμαστε προορισμένοι να κάνουμε και να δημιουργήσουμε την καλοσύνη που ήρθαμε σ' αυτόν τον κόσμο για να δημιουργήσουμε.
• Ό,τι πλαισιώνεται με συναισθήματα πραγματοποιείται.
• Μη φεύγεις ποτέ από το μέρος που έχεις πάει για να πετύχεις κάποιον στόχο, δίχως να κάνεις κάτι που να συνεισφέρει στην επίτευξή του. 
• Το χέρι που δίνει παίρνει και το δούναι φέρνει το λαβείν. 

Στο συγκεκριμένο κεφάλαιο αναφέρονται και μερικές ακόμα απόψεις άλλων μεγάλων προσωπικοτήτων. Ο Μιχαήλ Άγγελος υποστήριξε: "Το μάρμαρο που δεν έχει ακόμη σμιλευτεί μπορεί να πάρει τη μορφή οποιασδήποτε σκέψεις κάνει ο σπουδαιότερος καλλιτέχνης". Με άλλα λόγια ο άνθρωπος που συχνά πετυχαίνει είναι εκείνος που δίνει υπόσταση στο όραμα του. Αναφέρεται κι η άποψη του Άλμπερτ Σβάιτσερ: "Στο σημείο εκείνο της ζωής σου όπου τα χαρίσματά σου συναντούν τις ανάγκες του σύμπαντος, εκεί θέλει ο Θεός να βρίσκεσαι". Οι αδερφοί Καραμαζόφ υποστήριξαν: "Δεν έχει σημασία πώς θα φτάσεις κάπου, αν δεν ξέρεις πού πηγαίνεις". Με άλλα λόγια ο στόχος σου χρειάζεται να είναι ξεκάθαρος. Έπειτα θα βρεις το δικό σου μοναδικό μονοπάτι. Ακόμα ο Γουίλιαμ Παν είπε: "Θεωρώ ότι θα διασχίσω το δρόμο της ζωής μόνο μια φορά. Αν λοιπόν μπορώ να δείξω καλοσύνη ή να κάνω καλό σε κάποιον συνάνθρωπό μου, ας το κάνω τώρα και ας μην το αναβάλω ή το παραμελήσω, γιατί δεν πρόκειται να ξαναπεράσω από δω".

4) Για να γίνεις σπουδαίος γονιός, πρέπει να γίνεις σπουδαίος άνθρωπος

Αυτό το κεφάλαιο ξεκινά με τις απόψεις δύο μεγάλων προσωπικοτήτων:

Η ζωή είναι σαν μια παράσταση: αυτό

που μετράει δεν είναι η διάρκεια του έργου, 

αλλά η ποιότητα της ηθοποιίας.

Σενέκας

Οι μόνοι δαίμονες που υπάρχουν στον κόσμο

είναι εκείνοι που περιφέρονται στις καρδιές μας.

Και εκεί πρέπει να δοθεί η μάχη.

Μαχάτμα Γκάντι

Σε αυτό το κεφάλαιο ο Τζούλιαν με την αδερφή του βρίσκονται στον κήπο ενός γειτονικού σπιτιού. Εκεί ο Τζούλιαν υποστηρίζει:

• Αν όλοι ήταν ευχαριστημένοι με τον εαυτό τους, δεν θα υπήρχαν ήρωες. 
• Οι άνθρωποι που προοδεύουν σ' αυτόν τον κόσμο και ζουν τη μεγάλη ζωή - σε προσωπικό, επαγγελματικό ή πνευματικό επίπεδο - είναι εκείνοι που δεν είναι ποτέ ευχαριστημένοι με τον εαυτό τους, που διευρύνουν συνεχώς τα όρια των δυνατοτήτων τους και γίνονται ισχυρότεροι, σοφότεροι και πιο αποτελεσματικοί. 
• Η ικανοποίηση στη ζωή δεν έρχεται μαζεύοντας περισσότερα πράγματα, αλλά νιώθοντας περισσότερη αγάπη.
• Όποιος δεν βρίσκει χρόνο να γυμνάζεται, θα χάσει χρόνο αρρωσταίνοντας.
• Στη ζωή τα μικρά πράγματα είναι τα σημαντικά. Και η ποιότητα της επιτυχίας που θα βιώσεις στη ζωή σου εξαρτάται τελικά από τις μικρές επιλογές που κάνεις κάθε ώρα και λεπτό της ημέρας. 
• Η δυστυχία στη ζωή δεν είναι τίποτα παραπάνω από τη διαφορά μεταξύ του πώς έχουν τα πράγματα και του πώς φαντάζεσαι ότι θα έπρεπε να είναι. Αν καταφέρεις να αποδεχτείς τα καλά της πραγματικής κατάστασης στην οποία βρίσκεσαι, χωρίς να αισθάνεσαι συνεχώς ότι η ζωή σου είναι κενή σε σχέση με τις ζωές των άλλων, θα έχεις κάνει ένα γιγαντιαίο άλμα προς τη φώτιση.

Σύμφωνα με την άποψη μου, σημαντική είναι και η άποψη του Χένρι Μίλλερ που αναφέρεται στο τέλος του κεφαλαίου: "Τη στιγμή που κάποιος δίνει ιδιαίτερη προσοχή σε οτιδήποτε, ακόμα και σε ένα κομμάτι χορτάρι, αυτό μετατρέπεται σε έναν αινιγματικό και απερίγραπτα μεγαλειώδη κόσμο που εμπνέει δέος". 

5) Χάρισε στα παιδιά σου Αθανασία με το δώρο της Κληρονομιάς

Το κεφάλαιο ξεκινά με τις απόψεις του Κένεντι και του Τσόρτσιλ:

Λίγοι θα είναι τόσο σπουδαίοι που θα αλλάξουν 

τη ροή της ιστορίας, αλλά καθένας από μας μπορεί

να προσπαθήσει να αλλάξει ένα μικρό μέρος

των γεγονότων και από το σύνολο αυτών 

των γεγονότων θα γραφτεί η ιστορία της γενιάς μας.

Ρόμπερτ Φ. Κένεντι

Έρχεται μια ξεχωριστή στιγμή στη ζωή κάθε

ανθρώπου, η στιγμή για την οποία γεννήθηκε. 

Αρπάζοντας την ξεχωριστή αυτή ευκαιρία, εκπληρώνει

την αποστολή του - μια αποστολή για την οποία είναι 

ο μόνος κατάλληλος. Εκείνη τη στιγμή, ανακαλύπτει 

το μεγαλείο του. Είναι η ενδοξότερή του ώρα.

Γουίνστον Τσόρτσιλ

Σε αυτό το κεφάλαιο τα δύο αδέρφια βρίσκονται στην αίθουσα ενός κινηματογράφου. Συζητούν για τα όσα η Κάθριν έμαθε από τον αδερφό της Τζούλιαν και πώς μπορεί να τα εφαρμόσει. Έπειτα αποχωρίζονται. Όταν η Κάθριν επιστρέφει στο σπίτι βλέπει πως ο αδερφός της, της είχε φτιάξει μια έκπληξη στη σοφίτα. Με αυτόν τον τρόπο τονίζεται η σημασία της ύπαρξης μιας βιβλιοθήκης στο σπίτι. 

Εν κατακλείδι, το συγκεκριμένο βιβλίο είναι ένα αριστούργημα που καλό είναι να το διαβάσει κάθε γονιός. Όλες οι συμβουλές και οι απόψεις που έγραψα σε αυτό το άρθρο περιέχονται στο βιβλίο. Σε ελάχιστα σημεία περιέγραψα και τις δικές μου απόψεις. Θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό για ένα γονιό να τα εφαρμόσει όλα αυτά στη ζωή του παιδιού του. Πολλές φορές ίσως θεωρούμε ότι είναι δύσκολο κι ανέφικτο αλλά η προσπάθεια μας στο τέλος αποδίδει καρπούς. Αρκεί να εργαστούμε με επιμονή και αποφασιστικότητα.